Bu dersimizde Türkçe karşılığı edilgen çatı olan Passive Voice konusunu ele alacağız.

Edilgen cümleleri anlamak için önce etken cümleleri anlamak gerekir. Active cümlede eylemi yapan bellidir ve bu cümlenin öznesi olur:

  • My father washes the car every morning. → Babam her sabah arabayı yıkar. (Cümle geniş zamanda kurulmuş ve eylemi yapan kişi bellidir: babam.)

Öznenin yani işi yapanın bilinmediği veya önemli olmadığı durumlarda passive yapı kullnılır. Burada vurgulanan neyin yapıldığıdır, kimin yaptığı değil:

  • The car is washed every morning. → Araba her sabah yıkanır.

Görüldüğü gibi aktif cümlenin nesnesi pasif cümlenin öznesi oldu.

İşi yapanı biliyorsak ve eklemek istiyorsak by ifadesiyle sona ekleyebiliriz:

  • The car is washed by my father every morning. → Araba her sabah babam tarafından yıkanır. 

Fiiller geçişli ve geçişsiz olmak üzere ikiye ayrılır. Nesne alan fiillere geçişli fiil, alamayan fiillere geçişsiz fiil denir. Pasif cümleler, aktif cümlelerin nesnesi kullanılarak oluşturulduğundan, geçişsiz fiillerin pasif hali olmaz. 

  • I wake up at 7 every morning. → Her sabah yedide kalkarım.

kalkmak fiili nesne alamadığından edilgen hali de olmuyor. Dolayısıyla yukarıdaki cümleyi pasif yapamayız.

Bunun gibi gitmek, gelmek, yürümek, koşmak, yüzmek gibi fiiller de geçişsizdir, yani nesne almazlar. 

It was stolen. / O çalındı.

Tablodan cümlelerin farklı zamanlardaki aktif ve pasif hallerine bakalım:

Tense Active Passive

Simple Present TenseS + V + OS + to be + V3
I paint the room. Ben odayı boyarım.The room is painted. Oda boyanır.
Simple Past TenseS + V2 + OS + to be + V3
I painted the room. Ben odayı boyadım.The room was painted.Oda boyandı.
Present ContinuousS + to be + V -ing + ObjectS + to be + being + V3
I am painting the room.Ben odayı boyuyorum.The room is being painted. Oda boyanıyor.
Past ContinuousS + to be + V -ing + ObjectS + to be + being + V3
I was painting the room.Ben odayı boyuyordum.The room was being painted.Oda boyanıyordu.
Present PerfectS + have / has +V3 + OS + have / has + been + V3
I have painted the room.Ben odayı boyadım.The room has been painted.Oda boyandı.
Past PerfectS + had +V3 + OS + had + been + V3
I had painted the room.Ben odayı boyamıştım.The room had been painted.Oda boyanmıştı.
Future TenseS + will +V + OS + will + be + V3
I will paint the room.Ben odayı boyayacağım.The room will be painted.Oda boyanacak.

Örnek cümlelerle konuyu pekiştirelim:

  1. I always feel like I’m being watched by somebody. → Her zaman birisi tarafından izleniyor gibi hissediyorum.
  2. My car was being fixed. But I have it back now. → Arabam tamir ediliyordu. Ama artık geri aldım.
  3. Hundreds of children are being held at refugee camps. → Yüzlerce çocuk mülteci kamplarında tutuluyor.
  4. The telephone was invented in 1876. → Telefon 1876’da icat edildi.
  5. We were invited to the party. → Biz partiye davet edildik.
  6. The house is cleaned every week. → Ev her hafta temizlenir.
  7. The results will be announced soon. → Sonuçlar yakında ilan edilecek.
  8. The windows have been cleaned by Jack. → Pencereler Jack tarafından temizlendi.
  9. When I got there, the criminal had been arrested. → Ben oraya vardığımda suçlu tutuklanmıştı.
  10. The case is going to be investigated by the police. → Olay polis tarafından araştırılacak.
Çok fazla hasar verildi.

Şimdi de etken hali verilen cümleleri edilgen hale getirelim:

  1. I’m not going to open the windows. → The windows aren’t going to be opened (by me).
  2. The firefighters rescued two cats. → Two cats were rescued (by the firefighters). 
  3. The mechanic hasn’t repaired our car yet. → Our car hasn’t been repaired yet (by the mechanic).
  4. The students handed in their projects. → The projects were handed (by the students).
  5. Mary memorized the poem. → The poem was memorized (by Mary).

‘Passive Voice’ yazımız bu şekildeydi. Edilgen Çatı konusu ile ilgili anlayamadığınız herhangi bir nokta varsa, yorumlara yazmanız yeterli olacaktır. Yorumlara bıraktığınız soruları yanıtlayarak konuyu daha iyi kavramanıza katkıda bulunmaktan mutluluk duyarız. Herkese iyi çalışmalar diliyoruz.