Çoğul yaparken dikkat etmemiz gereken kurallara geçmeden önce şunu unutmayalım: sadece isimleri çoğul yapabiliriz. Örneğin araba, ev, kalem, kağıt gibi isim grubundan kelimeleri çoğul yapabiliyoruz, ancak sıfatları ya da fiilleri çoğul yapamıyoruz. Belki Türkçede kırmızılar mantıklı gelip kullanılır ama İngilizcede bu doğru olmaz. Fiil grubundan kelimeleri çoğul yapmak Türkçede de uygun olmayacaktır: koşmak fiilinden gidersek, koşmaklar diyerek çoğul yapmamız doğru olmaz. Kısacası, İngilizcede sadece isimleri çoğul yapacağız.
Türkçede isimleri çoğul yapmak için -ler ve -lar eklerini kullanıyoruz. İngilizcede ise bir kaç kural var. Ana kuraldan başlayalım:
1. -s takısı
İngilizcede isimlere çoğul anlamı vermek için genellikle ismin sonuna -s takısı gelir. Böylece tekil haldeki isim çoğul hale gelir. Hemen örnekleyelim:
Examples
cat → cats pen → pens book → books
kedi → kediler kalem → kalemler kitap → kitaplar
İsimlerin neredeyse %80’ini bu şekilde çoğul yapacağız. Dolayısıyla bu kuralı bildiğinizde bile büyük ölçüde isimleri çoğul hale getirir olacaksınız. Yine diğer kuralları da bilip uygulamalı ve dili daha iyi kullanmalıyız.
2. -es takısı
Çoğul yapmak istediğiniz isim -s, -ss, -sh, -ch, -x, -o harfleriyle bitiyorsa ismin sonuna -es takısı ekleyerek çoğul hale getirirsiniz. Örneklerimizi inceleyelim:
Examples
tomato → tomatoes brush → brushes box → boxes
domates → domatesler fırça → fırçalar kutu → kutular
3. -ies takısı
Çoğul yapmak istediğimiz kelime sessiz harf + y ile bitiyorsa, sondaki -y harfi düşer ve yerine -ies takısı getirilerek çoğul isim yapılır.
Examples
city → cities story → stories baby → babies
şehir → şehirler hikaye → hikayeler bebek → bebekler
4. -ves takısı
Çoğul yapmak istediğimiz isim -f, -fe ile bitiyorsa, ismin sonuna -ves getirilerek isim çoğul yapılır.
Examples
knife → knives wolf → wolves thief → thieves
bıçak → bıçaklar kurt → kurtlar hırsız → hırsızlar
5. Irregular / Düzensizler
Dillerde istisnalara sıkça rastlanır. Çoğul yaparken de herhangi bir kurala uymaksızın çoğul hale getirilen isimler vardır. Hiçbir kuralı takip etmediklerinden çoğul halleri ancak çalışarak ya da ezberlenerek öğrenilir. Kurala uymaksızın çoğul hale getirilen düzensiz isimlerden birkaçına bakalım:
Examples
man → men woman → women person → people
adam → adamlar kadın → kadınlar insan → insanlar
child → children tooth → teeth foot → teeth
çocuk → çocuklar diş → dişler ayak → ayaklar
mouse → mice
fare → fareler
Kurala uymaksızın çoğul yapılan bu isimler sizi korkutmasın, sayıca çok fazla değiller ve en çok kullandıklarımızı da yukarıdaki örneklerde sıralamış olduk.
6. Always Plural / Daima çoğul olarak kullanılan isimler
İngilizcede eğer bir şeyin iki bacağı, iki kolu gibi bir durumu varsa, bu kelimeler her zaman çoğul olarak kullanılır. Örnek verecek olursak pantolon: pantolonun iki bacağı olduğundan ‘pants’ şeklinde daima çoğul olarak kabul edilir. Bir diğer örnek ayakkabı olsun: ayakkabı tek düşünülemediğinden bir çift olarak giyileceğinden daima çoğul olarak ‘shoes’ şeklinde kullanılır.
Examples
pants / jeans / trousers / glasses / scissors / shoes / shorts
7. Always Same / Her zaman aynı kullanılanlar
Bu isimler düzensizdir ve bu kelimelerin tekil halleri de çoğul halleri de hep aynıdır. Hemen örnekleyelim:
fish → fish deer → deer sheep → sheep
balık → balıklar geyik → geyikler koyun → koyunlar
Peki bu isimlerin tekil olarak mı yoksa çoğul olarak mı kullanıldığını nereden anlayacağız? diyebilirsiniz. Şöyle ki: tekil olarak kullanılmışsa öncesinde ‘a’ ya da ‘an’ getirilir. Bununla birlikte tekil çekimlenmiş fiiller kullanılır. ‘olmak’ fiilini ele alacak olursak: is kullanılır mesela.
a fish dendiğinde ‘balık’ kelimesinin tekil olarak kullanıldığını önüne gelen ‘a’ den anlıyoruz.
fish are dediklerinde ise yardımcı fiilin çoğul halde bulunmasından ‘balıklar’ şeklinde çoğul olarak kullanıldığını anlıyoruz.
Alıştırma yapalım!
Verilen cümleleri çoğul hale getirelim:
- She is a child. → They are children.
O bir çocuk. → Onlar çocuklar.
(Verilen cümleleri çoğul yaparken özneyi de yardımcı fiilleri de çoğul hale getirmemiz gerekir. Bununla birlikte artikel olarak ‘herhangi bir’ anlamında bir yapı varsa o da değiştirilmelidir.)
- It is a fly. → They are flies.
O bir sinek. → Onlar sinekler.
- I am a teacher. → We are teachers.
Ben bir öğretmenim. → Biz öğretmenleriz.
- He is an engineer. → They are engineers.
O bir mühendis. → Onlar mühendisler.
- It is a city. → They are cities.
O bir şehir. → Onlar şehirler.
Böylece İngilizce Çoğullar- Plurals konusundan da bahsetmiş olduk. Umarım yazımızın konuyu anlamanıza katkısı olmuştur. İngilizce Çoğullar- Plurals ile ilgili anlayamadığınız herhangi bir nokta varsa, yorumlara yazmanız yeterli olacaktır. Yorumlara bıraktığınız soruları yanıtlayarak konuyu daha iyi kavramanıza katkıda bulunmaktan mutluluk duyarız. Herkese iyi çalışmalar diliyoruz.
